Kabaddi to dynamiczny, kontaktowy sport drużynowy o tysiącletniej tradycji, wywodzący się z subkontynentu indyjskiego. Łączy w sobie elementy zapasów, rugby i gier zespołowych, a jego wyjątkowość polega na „rajdowaniu” (atak pojedynczego zawodnika) i wymogu nieprzerwanego wymawiania hasła „kabaddi” podczas akcji. Obecnie uprawiany jest w dwóch głównych odmianach: standardowej (prostokątna, halowa) i okrągłej (pozwalającej na bardziej widowiskowe starcia). Sport ten zyskał międzynarodowe uznanie dzięki m.in. rozgrywkom Pro Kabaddi League oraz obecności w programie Igrzysk Azjatyckich.
Pochodzenie i rozwój Kabaddi
Starożytne korzenie
Wiele źródeł wskazuje, że pierwotna forma kabaddi powstała już w V wieku p.n.e. podczas Wedyjskiej ery w Indiach. Pojawiają się wzmianki o grze Sadugudu w literaturze Sangam i o zabawach podobnych do kabaddi w tekstach związanych z Mahabharatą, gdzie Abhimanyu przedziera się przez siedmioliniową obronę – scenariusz analogiczny do współczesnego rajdu. Przypuszcza się też, że Gautama Buddha w młodości grywał w grę przypominającą kabaddi.
Ujednolicenie zasad i międzynarodowa ekspansja
Nowoczesne reguły zostały spisane w Maharasztrze w 1921 r., a następnie zmodyfikowane w 1923 r. podczas turnieju w Barodzie. W 1936 r. drużyna z Indii zaprezentowała kabaddi na Igrzyskach Olimpijskich w Berlinie, zyskując uznanie nawet ze strony organizatorów. W 1950 r. powstała Amatorska Federacja Kabaddi Indii (AKFI), a od 1990 r. kabaddi znajduje się w programie Igrzysk Azjatyckich.
Podstawowe zasady gry
Podstawową jednostką w kabaddi jest rajd – akcja, w której pojedynczy zawodnik („raider”) wbiega na połowę boiska przeciwnika, oznajmiając nieprzerwanie „kabaddi” w celu potwierdzenia, że nie nabiera oddechu. Celem raidu jest dotknięcie jak największej liczby obrońców i powrót za linię środkową przed upływem 30 sekund.
Boisko w stylu standardowym ma wymiary 10 × 13 m dla mężczyzn (8 × 12 m dla kobiet) i jest podzielone na dwie równe połowy. Na środku wyznaczona jest linia środkowa, dalej linia baulk (strefa, której nie może przekroczyć raider bez dotknięcia obrońców) oraz linia końcowa. Obrońcy ustawiają się po swojej stronie, starając się powstrzymać raidera przed powrotem na własną połowę.
Punktacja w Kabaddi przebiega następująco:
- Za każdego obrońcę dotkniętego przez raidera i bezpieczny powrót z rajdu przyznawany jest 1 punkt.
- Jeżeli obrońcy zatrzymają raidera przed linią środkową lub złamią jego rytm oddechu, zdobywają 1 punkt.
- Istnieje również strefa bonusowa – gdy w czasie raidu na macie pozostaje co najmniej sześciu obrońców, raider może zdobyć dodatkowy punkt za przekroczenie linii bonusu stopą i powrót.
Eliminowani zawodnicy opuszczają boisko do czasu zdobycia przez własny zespół kolejnego punktu. Kiedy cała drużyna zostaje wyeliminowana, mówimy o lonie – po zdobyciu tego punktu obaj rywale wracają do pełnego składu.
3. Dyscypliny i style
Styl standardowy (Pro Kabaddi)
– Halowa rywalizacja na macie z wyznaczonymi liniami: środkową, baulk line, end line i lobby.
– Główna forma w Pro Kabaddi League – najbardziej dochodowa liga kabaddi na świecie.
Styl okrągły (circle style)
– Tradycyjna forma rozgrywana na okrągłym polu ziemnym.
– Popularna w Pendżabie i Pakistanie; emocjonujące zmagania „jeden na siedmiu” bez ograniczeń strefowych.
Inne formy i wariacja kabaddi
– Beach kabaddi – na piasku, w letnich edycjach Azjatyckich Igrzysk Plażowych.
– Lokalne warianty: hu-tu-tu (m.in. Bangladesz), chedu-gudu (południowe Indie), hadudu (Bangladesz).
4. Kluczowe aspekty taktyczne
Techniki raidera
Raiderzy wykorzystują różne metody, by unikać obrony:
- Kroki pozorne (feinty): udawanie ruchu w jedną stronę, by zmylić obrońców.
- Dotknięcie palcami stopy (toe touch): precyzyjne unikanie zbliżenia całego ciała do obrońcy, minimalizujące ryzyko schwytania.
- Szybki rajd do bonusu: błyskawiczne przebiegnięcie do linii bonusowej i natychmiastowy powrót na własną połowę.
Formacje obronne
Obrońcy budują system zabezpieczeń, by maksymalizować szanse na zatrzymanie raidera:
- Łańcuch (chain tackle): łączenie rąk w zwartą grupę, by wspólnie okrążyć i unieruchomić raidera.
- Blok (block): ustawienie linii tuż przed baulk line, co utrudnia raiderowi dotarcie do przestrzeni obronnej.
- Pościg (pursuit): aktywne śledzenie ruchów raidera, zamykanie drogi ucieczki i przejmowanie inicjatywy.
Zarządzanie oddechem i kondycja
Każdy rajd musi odbyć się na jednym wdechu, co wymaga od raidera doskonałej kondycji i kontroli oddechu. Obrońcy wykorzystują presję czasową i psychologiczną, by wymusić błąd w melodii „kabaddi” i zdobyć punkt za przerwanie rytmu.
Popularność i rozwój w Polsce
Kabaddi w Polsce dopiero zyskuje rozgłos dzięki klubom sportów azjatyckich i projektom międzykulturowym, organizowanym przez ambasady Indii. Coraz częściej odbywają się pokazy na uniwersytetach, a młodzież odkrywa w nim niszową, ale pełną dynamiki alternatywę wobec piłki nożnej czy siatkówki.
Jak zacząć trenować?
- Znaleźć lokalne stowarzyszenie sportowe zainteresowane sportami kontaktowymi.
- Poznać podstawy – bezpieczeństwo, zasady oddechu, techniki padów i chwytów.
- Ćwiczyć kondycję i siłę ogólną: biegi interwałowe, trening obwodowy, plyometrię.
- Zapisać się na treningi specjalistyczne: praca raidera i obrońcy, formacje zespołowe.
- Uczestniczyć w turniejach demonstracyjnych, by zdobyć doświadczenie w meczach.
FAQ – Najczęściej zadawane pytania i odpowiedzi
Czym różni się standardowy styl kabaddi od okrągłego?
Styl standardowy odbywa się na prostokątnym boisku halowym, z wyznaczonymi liniami i czasem rajdu 30 sekund, zaś okrągły na otwartej, okrągłej powierzchni, bardziej zbliżony do tradycyjnych, ludowych rozgrywek.
Czy kabaddi jest w programie Igrzysk Olimpijskich?
Na razie kabaddi nie jest dyscypliną olimpijską, ale dostępne jest w programie Igrzysk Azjatyckich, Azjatyckich Igrzysk Plażowych oraz Igrzysk Wspólnoty Narodów.
Jakie cechy fizyczne pomagają w kabaddi?
Najważniejsze są: siła mięśniowa, wytrzymałość oddechowa, zwinność, szybkość reakcja i koordynacja.
Gdzie można obejrzeć profesjonalne rozgrywki kabaddi?
Najpopularniejsza liga to Pro Kabaddi League w Indiach – transmisje dostępne online. Dodatkowo Mistrzostwa Azji i Puchar Świata kabaddi bywają pokazywane na kanałach sportowych oraz platformach streamingowych.
